Profile Posto Administrativu Maubisse Municipiu Ainaro

0
999 views

Kondisaun Geografia Posto Administrativu de Maubisse

Posto Administrativu de Maubisse sai hanesan cidade ki’ik ida ne’ebe konhecido ho iklima malirin no fresku tebes hare husi parte turismu maubisse iha mos hotel ida konhecidu mak hotel pouzada de Maubisse, Ne’ebe ho nia imajem furak atrai tebes vijitante sira nia matan, laos ida ida ne’e deit maibe mos iha fatin turismu lubuk ida ne’ebe eziste iha maubisse,mak  hanesan laletek fleche, laletek rabilau,  Balibo, Suhurama, nomos fatin turismu seluk ne’ebe furak tebes mak hanesan debu nebe lokaliza iha suco Fatubessi fatuk ne’ebe ho modelu ka kores furak iha suco Fatubessi Maubisse, nebe iha nia imajem ka panorama furak tebes, e mos iha fatin balun ne’ebe furak mos mak fatin balun iha dalan ba Posto Administrativu Turiscai iha Suco Maulau, Suco Fatubessi, Suco Liurai. Fatin turismu balun tan iha iha Suco Maubisse Villa mak oras ne’e dadaun ONG Haburas Fundation hari uma lima iha Aldeia Lequitei Suco Maubisse Villa hodi ofrece ba vizitante sira karik vizita maubisse bele deskansa. Kona ba kultura komunidade Maubisse desde beiala sira nia tempu mai to’o ohin loron sei nafatin metin iha kultura ka adat no iha uma adat sira ne’e katuas lia nain sira mak hein tuir uzu kustume rai maubisse nian ne’ebe kada uma lisan ida sempre delega ema ida ne’ebe konsidera hanesan lia nain hodi hein uma lisan sira ne’e, e iha fatin propriu sira ne’e dala barak mos turista sira husi rai liur mai vizita. Ho nune’e ema barak mak gosta tebes hodi mai pasa tempu iha maubsse, hodi sente klima ne’ebe fresku iha maubisse.

Kondisaun Klima Posto Administrativu de Maubisse

Maubisse konhecidu hanesan fatin ne’ebe malirin no fresku fatin ba turismu no fatin agrikultura, Posto Administrative Maubisse nia tempu ou iklima malirin makas hahú fulan Julho, Agostu, Outubro no Novembru to’o iha fulan Novembro nia rohan malirin ladun.

Posto Administrativo Maubisse ho nia baliza sira hanesan tuir mai ne’e:

  1.  Husi parte Oeste baliza ho Posto Administrativu  Hatobuilico ho Posto Administrativu Letefoho Ermera.
  2.  Husi parte Norte baliza ho Municipiu Aileu.
  3.  Husi parte Leste baliza ho Posto Administrativu Turiscai Manufahi.
  4.  Husi parte Sul baliza ho Municipiu Same ho Posto Administrativu Hatobuilico.

Posto Administrativu de Maubisse, komportu husi suco 9 (sia) aldeia 62 (ne’en nulu resin rua). Posto Administrativu Maubisse ho nia luan área 260.97 km². Posto Administrativu Maubisse hola parte iha Municipiu ainaro.

Area turismu sira ne’ebe potensial iha posto administrative Maubisse Mak hanesan:

  1. Laletek Fecha iha Suco Aituto Maubisse.
  2. Laletek Foho Rabilau iha Aldeia Rimori ho Aldeia Goulala Suco Maubisse Villa.
  3. Laletek Suhu Rama iha Aldeia Urahou Suco Maubisse Villa
  4. Pouzada Maubisse iha iha Aldeia Villa Suco Maubisse Villa.
  5. Be tiris iha Aldeia Lequitei Suco Maubisse Villa.
  6. Debu ou lagoa iha Suco Fatubessi Maubisse.
  7. Fatuk koak no paisajem furak iha Suco Fatubessi Maubisse.

Uma ka fatin deskansa sira iha Posto Administrativu Maubisse mak hanesan:

  1. Turismu Komunitariu iha Lequitei Maubisse (Knua Hakmatek)
  2. Guest hose sira mak hanesan: Sara, Aimen, Café Maubisse, Matak Malirin, Fibama, Maliceu, Denlok, Bensa Auama, Lebulora, Erulu, Maliceu, ho tan fatin seluk.

Fatin han ka Restorante no Bar  ne’ebe maka ofrece ai han ba vijitante sira, tantu husi rai liur no rai laran mak hanesan:

  1. Hotel Pouzada, Luciano Bar iha Lebulora Maubisse, Rosa de Montaha, Sara Restorante, Amizade, Mirante, Amora, Restorante Café Maubisse, Ribelonia.

Instituisaun linhas ministeriais ne’ebe esiste iha Posto Administrativu de Maubisse mak hanesan:

  1. Posto Administrativu Maubisse lidera husi Administrador do Posto ou Chefe do Posto no ajuda husi OGL, CDO no funsionariu sira ne’ebe hakna’ar-an iha Administrasaun Posto Administrativu Maubisse.
  2. Seitor edukasaun ho nia eskolas hamutuk ruanulu resin tolu kompostu husi, ensino basiku hitu ho nia filial sira, ensinu sekundariu Katolika ida, Escola Tekniku Profesional rua, ida iha Suco Horaquic, ida seluk iha Suco Maulau, TK ida iha Maubisse Villa, escola verde ida iha Lebulora Maubisse.
  3. Seitor saude hospital referral ida, klinika walu iha suco walu, no klinika tolu iha suco Maubisse villa, (Klinika NCBA, Klinika Santo Joaquim no Klinika ida iha Kanurema Maubisse).
  4. Seitor agrikultura, ministeriu Agrikultura nia representante iha maubisse, tamba mayoria komunidade iha Maubisse agrikultor.
  5. Seitor Social, Ministeriu Solidaredade Social nia Reprezentante iha Maubisse tamba hare konaba ba total populasaun, Posto Maubisse nia populasaun barak liu.
  6. Seitor kultura mayoria populasaun sei kaer metin nafatin kultura desde beila sira nia tempu mai to’o ohin loron.

Relijiaun, mayoria komunidade maubisse fiar ba relijiaun katolika.

  • Komunikasaun, Posto Administrativu Maubisse iha Radio Komunidade ida no Funsaun Radio Komunidade Maubisse Mau-Loko, hanesan responsabel hodi rekolha informasaun nune’e bele transmite ba populasaun tomak iha Maubisse ho nia sucos sia, aldeia nen nulu resin rua, hodi bele asesu ba informasaun sira husi rai laran/local, nasional e mos informasaun husi rai liur, nune’e komunidade bele asesu konaba prosesu dezemvolvimentu iha aldeia, suco, posto administrative, municipiu no nasional.

ONG no Agensia Internasional sira ne’ebe esiste iha Posto Administrativu Maubisse mak hanenesan:

  1. CCT (Cooperativa Café Timor) ne’ebe nia baze iha Dili no Agensia ne’e husi America nia foka liu ba Sosa Café iha Maubisse.
  2. PARCIC husi Japaun, foka mos ba sosa café, forma grupo hakiak animal, dada be mos, nomos fabrika produtu local sira sai ba cha hodi halo export aba rai liur.
  3. Agensia International Mercy Corps
  4. ONG Local mak hanesan MAHARU Maubisse.

Maubisse nia kondisaun hadulas ho foho barak , klima malirin riku hocafe no modo nomos aifuan sira e maske rai malirin maibe ema gosta hodi mai pasa tempu iha fatin ida ne’e. Ita hare realidade ne’ebe iha katak cidade ki’ik ida ne’e konhecido tebes iha Timor laran, ate ke iha mos rai liur, no Maubisse mos sai hanesan fatin sentru ba municipiu sira iha parte rai-klaran, katak ema hotu ba mai sempre liu hosi Maubisse. Husi parte sira ne’e hotu hamahan-an iha Administrasaun Sub-Distrito Maubisse nia mahan.

Karik iha lia fuan ruma sala no artigu ida ne’e ladun kompletu bele kolabora hamutuk hodi kompleta.

Hakerek Nain Joaquim de Fatima Coutinho

Jestor Radio Komunidade Maubisse Mauloko.

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments